Ülkemizde meydana gelen deprem ne yazık ki yetişkinler kadar çocukları da hasara uğratmıştır. Bazı çocuklar bu olaydan dolayı zihinsel hasar gördü. Bu dönemde öne çıkan en değerli şeylerden biri beyin sarsıntısından etkilenen çocuklara nasıl yaklaşılacağı ve bakımlarının yapılacağıydı. Bu soruları cevaplamak için Manchester Üniversitesi beyin sarsıntısından etkilenen çocuklara nasıl bakılacağına dair bir rehber yayınladı. Hadi daha yakından bakalım!
UYARI: Depremzedelere nasıl yaklaşılacağını bir uzmana danışın!
Deprem gibi büyük afetlerden sonra çocuklara karşı nasıl davrandığımız çok daha değerli hale geliyor.
Çocuklar bazen depremden sonra ne olduğunu anlayamayabilirler. Bu nedenle verdikleri yansımalarla duygularını mutlaka ifade ederler. Bu tepkilerin ortasında altını ıslatma, yetişkinlere bağımlılık, uyku sorunları ve içe kapanma vardır. Afet sonrası her çocuk aynı yansımayı göstermez. Aslında her çocuktan birebir yansıtma göstermesini beklemek yanlış olur.
Peki depremden etkilenen çocuklara nasıl davranmalıyız?
Bu durumlarda en büyük pay ebeveynlere düşmektedir. Aileler çocuklara karşı sakin olmalı ve çocuklara durumun sadece bir doğal afet olduğu anlatılmalıdır. Çocukların rutini mümkün olduğunca bozulmamalı ve çocuklar oyundan uzaklaştırılmamalıdır. Afet sonrası çocuklar sosyal medyadan ve haberlerden uzak tutulmalı, çocukların soruları sakin ve net bir şekilde yanıtlanmalıdır.
Manchester Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, Türkiye ve Suriye’deki depremden etkilenen ebeveynler için bir rehber yayınladı.
Yayınlanan kılavuz, Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suistimal, Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü (UNODC) temelinde kullanıma sunulmuştur. Kılavuz, beyin sarsıntısından etkilenen çocuklara ve gençlere nasıl bakılacağına dair tavsiyeler içeriyordu.
Kılavuz Türkçe, Arapça ve İngilizce olmak üzere üç farklı dilde hazırlanmış ve hem sesli hem de görüntülü olarak bireylerin kullanımına sunulmuştur. İncelemek isterseniz linki aşağıya bırakıyoruz.
Kılavuza ulaşmak için tıklayınız.
Üniversitenin internet sitesinde yayınlanan basın metninde, kılavuza ilişkin “velilerin kendi duygu ve stresleriyle baş etmelerine yardımcı olmak amacıyla hazırlandığı” belirtildi.
Aynı zamanda kılavuzun çocukların tepkilerini anlamlandırmalarına yardımcı olacağı düşünülmektedir.
Çocuklar depremden sonra neler yaşıyor?
Yayınlanan kılavuza göre çocukların tepkileri yaşlarına ve sosyo-ekonomik durumlarına göre farklılık gösteriyor. Ancak çocukların şiddetli gerilim durumlarında bazı ortak tepkiler vermeleri de mümkündür. Bu tepkilerin ortasında şunlar yer alır;
-
Baş ağrısı, mide ağrısı, iştahsızlık,
-
Korku ve sıkıntı duyguları,
-
uyku sorunu, kabuslar,
-
Daha büyük çocuklarda tekrar altını ıslatma, anne babaya bağlanma, sık ağlama, parmak emme, yalnız kalma korkusu,
-
Alışılmadık derecede aktif veya agresif olmak veya tam tersine utangaç, sessiz, içine kapanık ve üzgün olmak.
-
Odaklanma zorluğu.
Rehbere göre bu durumu aşmak için öncelikle çocuklara iman duygusunu hissettirmek gerekiyor.
Kılavuzda ‘Ailenizi bir arada tutmaya çalışın ve çocuğunuzu uzun süre yalnız bırakmamaya çalışın’ ibaresine yer verilirken, ‘Çocuklarınızla bir yere gittiğinizde onlarla buluşacağınız yeri önceden ayarlayın. ayrılmadan önce’ ifadesi de eklenir.
Çocuklara destek olmak için yapılması gereken diğer şeyler ise;
-
Çocuklara bakmak ve korumak için elinizden gelen her şeyi yapacağınızı söyleyin,
-
Çocuğunuza sık sık sarılarak veya ellerini tutarak sevgi dolu olmaya çalışın.
-
Onlara sık sık onları sevdiğinizi söylemeye çalışın. Çocuğunuzla ilgilenmek ve ona onu sevdiğinizi söylemek, ona tekrar güven verecektir.
Ödüllendirme, çocukları pekiştirirken yapılabilecek eylemlerden biridir.
-
Küçük görünse bile, yeterince yaptıklarında çocuklarınızı övmek için fırsatlar arayın.
-
Çocuğunuza karşı sabırlı olmaya çalışın ve size bağlanma ve sık sık güvence arama gibi davranışlarındaki değişiklikler nedeniyle onu eleştirmeyin.
-
Çocuğunuzu yardım etmeye teşvik edin ve yaptığında onu övün ve teşekkür edin. Çocuklar diğer bireylere yardım ettiklerinde, daha iyi başa çıkarlar ve daha çabuk iyileşirler.
Dikkatinizi çocuğunuza verin.
-
Çocukları dinlemek için zaman ayırın ve yaşadıklarını anlamaya çalışın.
-
Yaşadıkları hakkında ne hissettiklerini ve hangi deneyimin onlar için stresli ve uyum sağlamanın zor olduğunu sorun.
-
Sağlayamayacağınız şeyler için çocuğunuzla konuşmayın,
-
Açık olun ve çocuğunuza olanlarla ilgili gerçeği anlatmaya çalışın.
Çocukları oynamaya teşvik edin!
-
Çocuğunuzu sizinle, kardeşleriyle veya diğer çocuklarla oynaması için teşvik edin.
-
Oyun, çocuğun geçmişe ve geleceğe hazırlanmasına yardımcı olması açısından değerlidir. Bire birde omurgasında bir miktar normalliği korumasına yardımcı oluyor.
Rutin hayatınıza devam ettiğinizden emin olun.
-
Yatma saatleri gibi günlük rutinleri mümkün olduğunca sürdürmeye çalışın.
-
Okul olmasa bile çocuğunuzu okul etkinliklerine (okuma, matematik, yazma) katılmaya teşvik edin.
