İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Koray Aydın, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda; Yap-işlet-devret modeliyle yürütülen projeleri eleştirdi. Aydın, “Sırf yandaşlarına para kazandırmak için müşteri garantili yatırım adı altında bu millete dayatılan bu düzenin adı ‘Deli Dumrul Tarikatı’dır. Hikayelerde adı geçen Meczup Dumrul Tarihte Dede Korkut’un, kurumuş bir derenin üzerine köprü yaptığı, bir öncekinden 30, geçmeyenden 40 akçe aldığı… Köprüden geçenlerden devlet 185 lira alırken, garanti şartları tek araç için günlük dolar kuru üzerinden şirkete yaklaşık 964 lira ödemeye yetiyor.Yani devletin arabaya uygulaması gereken tarife aslında 964 lira.Bu paraya kim köprüden geçiyor arkadaşlar? Bu paraya köprü mü? Bu parayla köprüden vatandaş değil, zengin yandaşları geçer” dedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda; Milli Savunma Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 2021 ve 2023 Bütçe Teklifleri görüşülüyor.
İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Koray Aydın, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesi ile ilgili yaptığı konuşmada; Yap işlet devret modeliyle yürütülen projeleri eleştirerek şunları söyledi:
“Yap-İşlet-Devret Modeli’nin yapısı ve işleyişi adeta sır gibi. Zaten ticari sır ilan edip projelerle ilgili önemli bilgiler vermiyorlar, sorularımıza dalga geçercesine cevap veriyorlar. Hesaplar Arap Saçı gibi birbirine karışmış deyim yerindeyse Soygun düzenini ortaya çıkarma vakti geldi Yap-İşlet-Devret projelerinin garantileri yerine geldiğinde iktidar sözcüleri bu rakamları gururla paylaşıyor ve seviniyorlar. Mutlu olduk, “Garanti” dedikleri koca bir yalan çıktı, koca bir yalan, nasıl?
Tarih 18 Temmuz 2022 Sayın Cumhurbaşkanı, 5 Temmuz – 16 Temmuz arasında günde ortalama 54 bin aracın köprüyü kullandığını gösteren tabloyu paylaşıyor ve tweet’ler: ‘Osmangazi Köprüsü ve İzmir-İstanbul Otoyolu’nun garanti karşılama oranı 2016’dan bu yana yüzde 36 oldu’ yüzde 116’ya yükseldi. Bu durum, devlet kasasından tek kuruş harcama yapılmadan inşa edilen projenin devlete de kazandırmaya başladığını gösteriyor.’ Kim demiş? Sayın Başkan diyor.
Ulaştırma Bakanı’nın açıklamalarına bir göz atalım. Tarih: 18 Temmuz 2022 Ulaştırma Bakanı, 4 Temmuz – 17 Temmuz tarihleri arasında günlük araç geçiş sayılarını gösteren tabloyu paylaşıyor ve ‘Osmangazi Köprüsü’nden; 2 haftada 757 bin araç geçti!’ diyor. Bunu 14 gün üzerinden hesaplarsak; günde yaklaşık 54 bin araç. Rakamları verdikleri süre yaklaşık 2 hafta, 2022 Kurban Bayramı arkadaşlar. Osmangazi Köprüsü projesi örneğinde günde 40 bin değil 233 bin aracın geçmesi gerekiyor ki devlet israf etmesin.
Yani devletin kasasından para çıkmaması için garantili 40 bin kişi sayısının yüzde 584 fazlası gerekiyor. Evet doğru duydunuz devlet parayı çarçur etmesin, hazineden para çıkmaması için 40 bin aracın yaklaşık altı katını garantiye almak gerekiyor. Bu ne demek pahalı arkadaşlar? Devletin açık ve net bir şekilde soyulması demektir. Hazineyi müritlere bağışlamak demektir. Yetim hakkının yağmalanması demektir. Peki bu kaçırma ve soygun sistemi nasıl çalışıyor? Artan araç sayısıyla birlikte Osmangazi Köprüsü için araç geçiş garantisi ödemesi yapılmayacak gibi bir algı var ama gerçek bu kadar değil.
“GARANTİNİN SÜRDÜRÜLMESİ ÖDEME YAPILMAYACAĞI ANLAMINA GELMEZ”
Araç garantisinin alınmış olması, işletmeci firmaya hazineden herhangi bir ödeme yapılmayacağı anlamına gelmemektedir. Çünkü köprü geçişlerinin kamu maliyetine sadece araç garanti ödemesi değil, köprü geçiş bedeli için uygulanan sübvansiyon da dahildir. Yani sadece geçiş yapmayan araçlar değil, geçiş yapan araçlara ilişkin fiyat farkı da devlet tarafından kamu yükümlülüğü olarak kabul edilmiş ve garanti altına alınmıştır. Yani aradaki farkı devlet ödüyor. Biz öderiz.
Konunun tam olarak anlaşılabilmesi için Osmangazi Köprüsü örneği üzerinden bulmacayı çözmeye devam edelim. Osmangazi Köprüsü için günlük eşdeğer araç geçiş garantisi 40 bin. Güncel tarifeye göre otomobilin köprü geçiş ücreti 184 lira. Ancak bu rakamlar üzerinden sanıldığı gibi garanti ödemeleri yapılmamaktadır. İşte işin püf noktası burada değerli arkadaşlar. Garanti ödemeleri hâlâ 35$ artı yüzde 8 KDV güncellemesine dayalıdır. Sözleşmeye göre bu rakam şu anda ABD doları enflasyonu ile karşılaştırılıyor; Yaklaşık 48 dolar artı yüzde 8 KDV.
“YAKLAŞIK YÜZDE 20 GARANTİ”
Bu durumda 2022 yılı ikinci dönemin yıllık ortalaması olan köprüden günde 45 bin araba geçtiğini varsayalım. Araç geçiş ücreti 184 TL olduğu için elde edilen günlük gelir 8 milyon 302 bin TL. Devletin yaptığı sözleşmeye göre ödenmesi gereken garanti bedelinin; 48 dolar artı yüzde 8 KDV’nin yol ücreti, hesaba göre toplamda 43 milyon lira. Yani toplanan gelir, teminatın yaklaşık yüzde 20’sini karşılıyor. Garantili 43 milyon 156 bin lira ile toplanan 8 milyon 302 bin liranın ortasındaki 34 milyon 854 bin liralık fark hazineden ödeniyor.
Ne anlama geliyor? Demek ki hazineden para çıkmaması için günde 40 bin değil 233 bin arabanın köprüden geçmesi gerekiyor. Ne anlama geliyor? Bu da yüzde 584 daha fazla 40 bin araç geçiş garantisi gerektiği anlamına geliyor. Sevgili arkadaşlar, bu ne anlama geliyor? Demek ki bu gücün garantisi bile saçmalık. İktidarın gözünün içine bakarak millet kürsüsünden haykırıyoruz; İşte soygun, işte talan; Garantiniz bile saçmalık.
“YANGINDAN MAL KAYBEDİYORSUNUZ?”
Herkes tarafından kandırılan bu iktidar, garanti oyunuyla milleti alenen kandırmakta ve hazineyi yağmalamaktadır. Araştırdıkça bu çok katmanlı vurgunun başka detayları da ortaya çıkıyor. Başlangıçta bu garanti ödemeleri yılda bir kez yapılıyordu. Ancak daha sonra sözleşme değiştirilerek garanti ödemeleri 6 ayda bir ve son olarak 3 ayda bir yapılacak şekilde yapılmıştır. Yani yılda bir kez yapılan kefalet ödemeleri önce 2’ye, ardından yılda 4’e çıkarıldı. Bu gidişle sponsor firmaların daha fazla kazanabilmesi için garanti ödemelerinin aylık olarak yapılması şaşırtıcı olmasa gerek. Ey iktidar sahipleri, bu para devletin değil de sizin olsa bu ödemeleri bu şekilde yapar mıydınız? acelen ne Sözleşmeleri neden yeniliyorsunuz? Garanti ödemelerini döviz üzerinden yapıyorsunuz, senede bir yapsanız ne oluyor? Ateşten mi kaçıyorsun? Bu şirketlerle ne tür bir bağlantınız var? Çıkın bu millete anlatın.
“DELİ DUMRUL SİPARİŞ”
Müşteri garantili yatırım adı altında sadece yandaşlarına para kazandırmak adına bu millete empoze edilen bu düzenin adı ‘Deli Dumrul Siparişi’dir. Tarihte adı Dede Korkut hikâyelerinde geçen Meczup Dumrul, kurumuş bir derenin üzerine köprü yaptırmış ve geçenlerden 30, geçemeyenlerden 40 akçe almıştır. İşte devletin müşteri garantili yatırım sisteminin adı bu aslında tam bir “Deli Dumrul Düzeni”. Bu benzetmeyi ve tespiti tam 2 yıl önce bütçe konuşmamda yaptım. Bugün açıkladığım rakamlar gösteriyor ki hükümet bile Deli Dumrul’a merhamet etmişti.Akçe geçmeyenden 40 akçe alacaktı.Hükümet ise köprüyü geçenden 964, geçmeyenden 185 akçe alıyor.Evet doğru duydunuz. Devlet köprüden geçenlerden garanti şartları yeterli 185 lira alırken, firma tek araç için günlük dolar kuru üzerinden yaklaşık 964 lira ödüyor.Yani devletin arabaya uygulaması gereken tarife şöyle: Aslında 964 lira. Bu paraya kim köprüden geçer arkadaşlar? Bu paraya köprüden kim geçer? Bu parayla vatandaş değil, zengin yandaşları köprüden geçer.”
